Hoe gebrek aan identiteit een verwarde maatschappij creëert

Gepubliceerd op 19-02-2017

Terrorisme in de wereld, Trump als president van de Verenigde Staten, Engeland uit de EU, grote kloof tussen arm en rijk, opgebrande mensen op het werk, etc. etc. Nog nooit waren we zo rijk en tegelijk ontevreden, angstig of ongelukkig. Gebrek aan collectieve identiteit lijkt dit te veroorzaken. 

De fysieke werkelijkheid.

In deze dimensie is iemand actief met zijn unieke talenten. De fysieke werkelijkheid wordt beleefd door iemands zintuigen en is gericht op welvaart. Intenties en verlangens kunnen in deze werkelijkheid tot grote dingen leiden. Problemen ontstaan wanneer iemand zich identificeert met deze werkelijkheid. Gedrag, gedachten en gevoelens (angst) zijn dan gericht op het overeind houden van het ego. In deze tijd en in de meeste organisaties wordt dit extra gevoed door de mens/medewerker als homo-economicus te zien; groei en flexibiliteit staan voorop.

De politiek schept hiertoe de voorwaarden door liberalisering van de arbeidsmarkt, privatisering van collectieve goederen en minder te investeren in cultuur en welzijn. Medewerkers kunnen deze benadering vaak niet meer aan en krijgen klachten. In Nederland bedroegen de maatschappelijke kosten in 2014 voor mentale problemen in totaal zo'n 20 miljard euro, oftewel 3,3 procent van het bruto binnenlands product. Daarnaast is deze ratrace ook niet voor iedereen weggelegd; lager opgeleiden en zwakkeren vallen af en ontwikkelen een onvrede tegenover de elite (met de Brexit als gevolg; niet regeldruk als probleem, maar het ontbreken van identiteit). Een ongekende paradox. We leven in de meest welvarende tijd ooit en toch zijn onze intieme noden niet vervuld! Identiteit is meer dan de fysieke werkelijkheid.

Het collectieve deel in ons.

Onze identiteit wordt ook bepaald door lid te zijn van verschillende stabiele groepen en onze behoefte onderdeel te zijn van een groter geheel. Dit biedt ons normen, stabiliteit, zekerheid en een zekere mate van regulering. Deze werkelijk kan iemand niet met zijn zintuigen waarnemen, maar moet beleefd worden. Recent laat Paul Verhaeghe in zijn boek “het einde van de psychotherapie” deze gewenste balans zien. Maar ook professor Carl Jung onderkende deze balans.

De politiek zou meer moeten investeren in cultuur, verenigingsleven, sociale werkvoorziening, sport, welzijn en rust. Dit biedt mensen normen, kader en het gevoel erbij te horen. Ook is het nodig om collectieve goederen (onderwijs, zorg, spoor, etc.) naar de markt te brengen. Deze zijn daarvoor ongeschikt. Herbezinning is snel nodig. Het neoliberalisme heeft groei en tegelijk sociaal ongeluk gebracht. Een nieuwe politieke visie met balans tussen ik en de groep is gevraagd.

Benieuwd hoe wij u kunnen helpen bij het maken van de juiste keuze? Neem dan contact met ons op.

maatschappij-en-id.jpg